Ung thư phụ khoa ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới mỗi năm. Sau đây là những điều bạn cần biết về các triệu chứng, nguyên nhân và cách có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng chế độ ăn nhiều thực vật.
Vài năm trở lại đây đã chứng kiến những bước tiến lớn trong công tác phòng ngừa ung thư phụ khoa. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy chương trình tiêm chủng HPV (vi-rút gây u nhú ở người) có khả năng đã bảo vệ thành công hàng nghìn người khỏi nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung, đây là nguyên nhân gây ung thư phổ biến thứ tư ở phụ nữ và những người có cơ quan sinh sản trên toàn thế giới. Đầu năm nay, Cơ quan Y tế Công cộng Scotland đã tiết lộ không có ca ung thư cổ tử cung mới nào ở những phụ nữ đã tiêm phòng đầy đủ -> một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống lại ung thư phụ khoa.
Tuy nhiên, ung thư cổ tử cung vẫn ảnh hưởng đến hàng nghìn người mỗi năm. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 660.000 ca bệnh mới trên toàn cầu vào năm 2022. Các trường hợp ung thư nội mạc tử cung, còn được gọi là ung thư tử cung, đang gia tăng ở Hoa Kỳ. Và ba loại ung thư phụ khoa khác, ung thư buồng trứng, ung thư âm hộ và ung thư âm đạo, tiếp tục ảnh hưởng đến hàng nghìn người trên toàn thế giới mỗi ngày.
Một số yếu tố phức tạp khác nhau, bao gồm HPV, cân bằng nội tiết tố và đột biến gen có liên quan đến việc gây ra từng loại ung thư này. Nhưng một số yếu tố, như chế độ ăn uống, nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta. Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy rằng ăn nhiều thực phẩm nguyên chất có nguồn gốc thực vật hơn có thể giúp giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm cả ung thư phụ khoa.
“Đó chỉ là một phần của bức tranh lớn hơn về sức khỏe”, chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ thực phẩm và dinh dưỡng người Úc Shy Vishnumohan, Tiến sĩ, gần đây đã nói khi thảo luận về nguy cơ ung thư và chế độ ăn dựa trên thực vật. “Cuộc sống giống như một ván bài —> mặc dù không có viên đạn thần kỳ nào đảm bảo khả năng miễn dịch 100%, nhưng việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh có nguồn gốc từ thực vật có thể rất hiệu quả và tạo nên lợi thế cho chúng ta”.
Nguyên nhân nào gây ra ung thư phụ khoa?
Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ung thư phụ khoa thay đổi tùy theo loại ung thư, nhưng nhiễm HPV là một trong những nguyên nhân hàng đầu, đặc biệt là ung thư cổ tử cung, đây là loại ung thư phụ khoa phổ biến nhất trên thế giới. Đây là lý do tại sao việc tầm soát ung thư cổ tử cung lại quan trọng đến vậy.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo rằng mọi người có cổ tử cung trong độ tuổi từ 25 đến 65 nên làm xét nghiệm HPV - xét nghiệm sàng lọc các chủng HPV có nguy cơ cao, nếu không được điều trị, có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung - cứ năm năm một lần. Hiệp hội lưu ý rằng những người đã được tiêm vắc-xin phòng ngừa nhiễm trùng này vẫn nên tham gia các xét nghiệm này. HPV cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư âm hộ và âm đạo, nhưng các yếu tố khác, như hút thuốc và suy giảm miễn dịch, cũng có thể làm tăng nguy cơ.
Không phải mọi loại ung thư phụ khoa đều do HPV gây ra. Một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với ung thư nội mạc tử cung là nồng độ estrogen cao, ví dụ. Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh, thừa cân, mắc hội chứng buồng trứng đa nang, mãn kinh sau 55 tuổi, không sinh con và dùng liệu pháp thay thế hormone là một số yếu tố dẫn đến nồng độ estrogen cao.
Nguyên nhân chính xác gây ra ung thư buồng trứng vẫn chưa được biết rõ, tuy nhiên, theo Phòng khám Mayo, đột biến gen (như gen BRCA1 và BRCA2), thừa cân và liệu pháp thay thế hormone có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Triệu chứng của ung thư phụ khoa là gì?
Có nhiều triệu chứng khác nhau của ung thư phụ khoa, nhưng một trong những triệu chứng lớn nhất là chảy máu bất thường. Điều này có nghĩa là chảy máu giữa các kỳ kinh, chảy máu sau khi quan hệ tình dục hoặc chảy máu sau khi mãn kinh. Nhiều tình trạng khác nhau có thể gây ra các triệu chứng này, nhưng chúng cũng có thể do ung thư cổ tử cung, âm đạo hoặc nội mạc tử cung gây ra, vì vậy điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn để kiểm tra.
“Bất kể triệu chứng là gì, khi bạn nhận thấy sự thay đổi trong cơ thể, bạn có thể thấy ngại khi nói về điều đó, nhưng bác sĩ sẽ giúp bạn an tâm hoặc chỉ cho bạn cách hỗ trợ phù hợp nhất và nếu cần, hãy điều trị.” theo Bác sĩ Tim Woodman của Bupa.
Cảm thấy mệt mỏi, liên tục đầy hơi, đau bụng dai dẳng hoặc thay đổi thói quen đại tiện cũng có thể là dấu hiệu của ung thư phụ khoa.
“Thói quen đại tiện của mỗi người rất khác nhau, nhưng nếu bạn nhận thấy những thay đổi dai dẳng trong thói quen đi vệ sinh của mình trong vài tuần, chẳng hạn như đầy hơi, buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón, bạn nên trao đổi với bác sĩ”, Tim Woodman, bác sĩ và giám đốc y khoa của chuyên gia chăm sóc sức khỏe tư nhân Bupa, gần đây đã nói với Cosmopolitan. “Các vấn đề về đại tiện rất phổ biến và thường không liên quan đến ung thư, tuy nhiên, điều quan trọng là phải kiểm tra những vấn đề này để phòng ngừa”.
Các cục u, vết sưng và vết loét xung quanh bộ phận sinh dục của bạn có thể chỉ ra ung thư âm hộ, cũng như ngứa và chảy máu dai dẳng. Một lần nữa, những triệu chứng này có nhiều khả năng do một tình trạng khác gây ra, nhưng bạn vẫn nên trao đổi với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của mình để kiểm tra lại.
Làm thế nào để giảm nguy cơ ung thư phụ khoa
Nhiều thứ đã được chứng minh là có khả năng làm giảm nguy cơ ung thư phụ khoa. Ví dụ, tiêm vắc-xin phòng ngừa HPV và đi khám sàng lọc thường xuyên có thể làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư cổ tử cung. Xét nghiệm di truyền cũng có thể giúp ích, đặc biệt nếu bạn có tiền sử gia đình mắc ung thư phụ khoa.
Việc sử dụng thuốc tránh thai đường uống cũng đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, chúng có thể làm tăng nhẹ nguy cơ ung thư vú, vì vậy điều quan trọng là phải thảo luận về mối quan tâm của bạn với bác sĩ trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc dùng thuốc tránh thai để giảm nguy cơ ung thư.
Bỏ thuốc lá, hạn chế uống rượu, duy trì cân nặng khỏe mạnh và tập thể dục thường xuyên đều có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc ung thư nói chung, bao gồm cả ung thư phụ khoa. Và thay đổi chế độ ăn uống của bạn cũng có thể giúp giảm nguy cơ.
Một số loại thực phẩm có thể làm giảm nguy cơ ung thư phụ khoa không?
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa chế độ ăn nhiều thực phẩm nguyên chất có nguồn gốc thực vật với việc giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư phụ khoa.
Varsha Khatri, RDN của Prowise Healthcare, chia sẻ rằng: "Chế độ ăn dựa trên thực vật rất giàu chất chống oxy hóa, chất xơ và chất phytochemical, tất cả đều có tác dụng giảm viêm và stress oxy hóa, hai yếu tố chính liên quan đến sự phát triển của ung thư". Bà nói thêm rằng thực phẩm từ thực vật có thể giúp mọi người duy trì cân nặng cân đối, hỗ trợ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và điều chỉnh nồng độ hormone.
Đầu năm nay, một bài đánh giá được công bố trên tạp chí Nutrients, đã liên kết việc tiêu thụ nhiều đậu nành với nguy cơ mắc ung thư phụ khoa và ung thư đường tiêu hóa thấp hơn. Điều này là do đậu nành chứa isoflavone, hoạt động theo cách tương tự như estrogen trong cơ thể.
Nghiên cứu cho thấy isoflavone đậu nành, là phytoestrogen (hợp chất thực vật tương tự như estrogen), có thể liên kết với các thụ thể estrogen trong cơ thể, nhưng với hiệu lực yếu hơn nhiều so với estrogen tự nhiên. Điều này có nghĩa là khi isoflavone đậu nành chiếm giữ các thụ thể này, chúng có thể ngăn chặn các estrogen mạnh hơn (như estrogen của chính cơ thể) liên kết và phát huy hết tác dụng của chúng.
Đậu nành không phải là loại duy nhất. Khatri cho biết: “Nhiều chất dinh dưỡng và thực phẩm đã được nghiên cứu về vai trò tiềm tàng của chúng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phụ khoa”.
“Các loại rau họ cải, như bông cải xanh, cải xoăn và súp lơ, chứa các hợp chất như sulforaphane, đã được chứng minh là có đặc tính chống ung thư”, cô giải thích.
“Folate từ rau lá xanh và các loại đậu rất cần thiết cho quá trình tổng hợp và sửa chữa DNA, và mức thấp có liên quan đến nguy cơ ung thư cổ tử cung tăng cao”.
Ví dụ, axit béo Omega-3 có trong hạt lanh và quả óc chó cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư nhờ đặc tính chống viêm của chúng, trong khi flavonoid có trong quả mọng, trái cây họ cam quýt và trà cũng có thể giúp giảm tổn thương tế bào trong cơ thể, từ đó có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại ung thư.
Cassandra Padula Burke, RDN, CPT, một chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký, huấn luyện viên ba môn phối hợp và chủ sở hữu của Catalyst Performance Lab tại Finksburg, MD đồng ý với Khatri rằng một số loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật có thể bảo vệ chống lại ung thư. Bà cũng cảnh báo về việc uống nhiều rượu và thịt chế biến, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
"Việc áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, tập trung vào các loại thực phẩm nguyên chất, giàu dinh dưỡng và hạn chế tối đa lượng thực phẩm chế biến sẵn được khuyến khích để phòng ngừa ung thư", bà nói. "Thịt chế biến sẵn có liên quan đến nguy cơ mắc một số loại ung thư cao hơn, bao gồm ung thư phụ khoa, do sự hiện diện của các hợp chất có hại như nitrat và hydrocarbon hình thành trong quá trình chế biến và nấu ở nhiệt độ cao".
Theo tin tức Vegan Hân's Farm TH ST
Viết bình luận